Teite mødre som rett og slett ikkje skjønar bæret...

Vi har ein pågaånde diskusjon i heimen. Til våren startar vi eit raid av konfirmasjonar. Bonusdotter på 14 står konfirmant i mai. I 2015 er det min 13-åring sin tur, så har vi eit års opphald, før 11-åringen og 10-åringen følger på - år etter år. Årets konfirmasjon er planlagt, snart på detaljnivå - og konfirmanten sjølv er snart ferdig med obligatoriske gudstenester og undervisning. I denne anledning tok eg opp med min son korleis han tenkte at han ville ha sin dag, til neste år. Han svarar ganske så kjapt - at han vil konfirmere seg borgerleg. "Jaja"- svarer eg, "men kvifor det?" Guten svarar så sjølvsikkert og trygt at han er ikkje kristen, så det så. Okay tenker eg, men kvifor då konfirmasjon i det heile?



kilde svensk wikipedia

Dette startar litt tenking, og ei rekke undersøkingar hos meg. Eg svarar sonen min at eg ikkje vil ta stilling til om han skal konfirmere seg i humanetisk ånd, eller i kristelig. Først må han gjere ein jobb. Eg vil at han skal sette seg inn i begge konfirmasjonsformer, for så å begrunne kvifor han vil det ein eller det andre. Eg ser han omtrentleg himlar med auga, for han mumlar noko uforståeleg i sin prepubertale skugge av eit skjegg. Men eg forstår klart og tydeleg kor teit eg er - sånn omtrent den teitaste mora i heile verda!

Vel, først tenke - så Googlar vi, og her er kva eg finn på Wikipedia;


Konfirmasjon - av det latinske confirmare, tydar å bestyrke eller bekrefte. Dette er opprinneleg eit kristen overgangsrituale. Overgangsritualer frå barn til vaksen fins i dei fleste kulturar verda over. Det har fått ulik vekt og utformin innan dei ulike delane av kristendommen. Historisk sett har dette ikkje vore sett som eit overgangsrituale frå barndom til vaksenalder, det har tilkomme i enkelte trussaamfun seinare.

Då er vegen kort til Humanetisk Forbund, og deira forklaringsmodell på den humanetiske varianten;

"Formålet med Humanistisk konfirmasjon er å styrke humanistiske verdiar i samfunnet."

Humanistisk konfirmasjon er eit tilbod til ungdom som ønsker eit kurs i livssyn og etikk, og ein høytideleg seremoni på dette grunnlaget. Målsettinga for kurset er å styrke dei unges evne til sjølvstendig tenking og etisk handling, gjennom å fremje

• innsikt i eigne opplevingar, haldningar og åtferd
• evne til refleksjon og til å stille kritiske spørsmål  
• bevisstheit om livssyn
• evne til omtanke, respekt, toleranse og til å ta ansvar".

Ja, eg er for alt dette. Men eg heng meg då dessverre opp i ordet konfirmasjon, som tyder å bekrefte eller å validere noko. Guten er døypt, nettopp fordi han skulle få ta dette valet, men når han då skippar rett på konkluderinga - heng eg ikkje med lengre. Eg er såpass enkel i tankegongen, at dersom han ikkje vil gjere dette i kristen tradisjon - kvifor i alle dager skal han gjere det i det heile?

Det er klart at eg skjønar jo kva som foregår i hovudet på 13-åringen. Han har ein gylden anledning til å tene nokre kroner, og jaggu krevs det ein litt oppegåande tankegong å bevisst velgje vekk ein slik anledning. Men det tenker eg faktisk at han kan - dersom det for han ikkje er viktig å stadfeste dåpshandlinga vi utførte 26.mai 2001. Det eg ikkje sa til han, er at eg skal då heller gladeleg betale han det konfirmasjonen ville kosta meg i tid, kroner og arbeid - for dette meiner eg faktisk er heilt prinsippielt.

Vi vaksne er oppteken av manglande verdiar hos ungdommen vår, dei blir kalla curling generasjon, og er sydd puter under armane på. Spørsmålet er då, er eg villeg til å halde ein fest og stor ståhei for noko som for han berre betyr - ingenting? Skal eg då gje etter for slik tankelaus surfing av goder som ein borgerleg konfirmasjon er? Når det er ein tradisjon festa i den kristne tradisjonen som dåpen er?

Skal eg feire hans overgang til vaksenlivet - vil eg heller gjere det når eg ser han nærmer seg. For 60 år sidan, slutta ein skulen, og begynte å jobbe då ein var 15 år. Då var barndommen over. I dagens samfunn er ikkje ein 15 åring vaksen. Og skal eg dømme etter dei i hushaldet som har gått føre han i denne modningsprosessen, så er det året mellom 17 og 18 det meste av modninga skjer. Før den tid er det stakkarslege saker. Då er det hormonar, smelling med dører, himling med auger og "Herregud kor teit du er!" i alle himmelretningar.

Nei takk, eg skal med glede feire guten når han er ferdig med vidaregåande, og gjerne halde fest og betale dyre gåver då han står på farten ut av redet. Men neimen om eg for einkvar pris set han til med ein konto å skusle med på drit og ingenting før den tid. Men vil han feire dåpen sin, og markere at han fortsatt ynskjer å stå ved den kristne dåpen - skal eg med glede gjere det også. Så guten fortvilar, mora skjønar ingenting! - og vil ikkje la han kjøpe den billigste vegen til feit konto. Han må studere alternativa, lære seg kva dei begge tilbyr, for så å ta eit velovervegd val som han må grunngje - til denne teite mora - som rett og slett ikkje skjønar nokon ting! At det går an å ha det så vanskeleg....